CHILI ĉ C'ILIO
Mon voyage au chili est un déplacement d'une part familiale et d'autre part attachant. Je suis resté une période d'un mois au pays des Andes. Toujours en restant une longue période dans chaque lieu. Pour m'y rendre depuis le brésil, j'ai passé 47 heures dans un bus....
Mia vojaĝo en ĉilio estas de unu flanko pro familia kialo kaj de alia flanko, amanta. Mi restadis unu monato en la anda lando. Ĉiam restante longan periodon en iujn lokojn. Por iri tie el brazilo, mi travojagxis buse dum 47 hxoroj.
Valparaiso!
Valparaiso. L'ancien port du sud de l'amérique, décrite, peinte, est magnifique. On trouve les mots difficilements. 34 collinnes, colorées, pleines de lumière, de mer, de vents de personnes charmantes et agréables. Je pourrais parler de chaques collinnes que j'ai visité, mais d'un point de vue rébarbatif et guide touristiques, il y a mieux. Mes impressions, mes images seront donc mes mots.
Du fait de la cordillère de la côte, Valparaiso est loin d'être une ville plate comme une crêpe, certaines personnes disent que les Chiliennes ont les plus belles jambes pour monter et descendre sans cesse les escaliers avec les bras chargés de paniers. Les escaliers et les ascenseurs sont des parties que l'on ne peux retirer de la ville. Entre mer et montagne, ciel et océan les différences sont abruptes. Les habitants construisent avec ce qu'ils peuvent ou ce qu'ils ont peu utilisés, la tôle, le bois, la brique. Mais toujours maintenant une notion subtile d'art murale, de poésie et de décoration, on trouvera peu de murs grisâtre et décatit a Valparaiso. Toujours utilisant de la couleur marine et vive. Un art mural, qui va de la simple facade peinte, a la fresque, au grafiti pour les10/15 dernières années. Chaqu'un a son échelle peingnant Valpo la grande.
Valparaiso. La malnova porto de sudameriko, dekrita, farbita, estas magnifiko. Malfacile oni trovas la vortojn. Tridek kvar montetojn, kolorita, kolorplena, marplena, de ventoj de agrablaj kaj sxarmaj personoj. Mi povus paroli de ciuj montetoj ke mi vizitis, sed ĝi estos dornmiena kaj ekzistas pli bonan turistan gvidlibron.
Miaj impresoj, miaj bildoj estos miaj vortoj. Valpo for, ne estas malalta urbo pro la fakto ke la kordilera de la marbordo ĵus komencas, kelkaj personoj diras la virinoj tie havas la plej belaj gamboj ĉar ŝli supren kaj mal supreniras portante ujojn plena da legomoj. La ŝtuparoj kaj supreniriloj estas senmovaj pardoj de la urbo.Inter maro kaj montaro, ĉielo kaj oceano la diferencoj estas krutaj. La logxantaro konstruas kun kio ili povas aŭ ili povis uzi, ferlado, ligno, briko. Sed ĉiam tenanta subtial nocio de murala arto, poezio kaj dekoracio, oni trovos malmultaj grizaj kaj senamaj muroj en Valpo. Ĉiam uzanta marina koloro. Murala art, kiu komencas de la farbita muro, fresko aŭ murskribaĵo [grafitio?] ekde la deka dek-kvina antaŭa jaroj. Ĉiuj farbanta Valpo la granda.
Valle del Elqui - Valeo de Elki
La vallée de l'Elqui est une vallée agricole dans le nord du Chili. Je me suis promené entre La serena et les environs de Pisco Elqui. Cette vallée est au portes du désert de l'Attacama. Des pierres, et des cactus. Mais comme en Egypte, un nil local : l'Elqui avec l'océan pacifique de l'autre bords. Cette vallée est impressionnante, imaginons un désert de pierres, de sécheresse où les cactus meurent déssechés et les libellules de soif. L'irrigation fait des miracles. Un ami rencontré sur place dit : « Une trace au fluo vert ». Mais le miracle ne doit pas cacher trop longtemps la pollution chimique que vivent tout les jours les habitants de la vallée à cause des épandages de produits chimiques pour l'éphémère richesse de quelques uns et pour que les gringos mangent tout et n'importe quoi n'importe quand. Fort heureusement, dans un petit village en hauteur résistent des gens honnêtes. Si vous y passez demandez ou se trouve l'association « Elqui subtenable », boycottez les produits coca-cola et achetez le plus local possible sans cesse en demandant si cela est cultivé sans produits chimiques. J'ai donné un modeste coup demain durant le premier festival ecologique de la vallée de l'elqui...
Le ciel est un des plus pur du monde pour une pollution lumineuse presque inexistante, et une atmosphère peu épaisse. C'est un spectacle gratuit (quelle horreur pour l'OMC) et inspirant à la paix ou à la poésie. Des constellations inconnues de l'hémisphère nord, des lumières et des énergies différentes. On vivrai la nuit rien que pour ça. J'avais posé ma tente entre deux rivières dessous un saule pleureur ou équivalent...pas mal. Durant mon séjour, j'ai rencontré des francophone forts sympathiques, des chiliens tout autant. Un artisant m'a permit d'être un compagnon, une présence agréable.
Une autre présence qui est palpable aujourd'hui par ses ouvrages, je désirerais parler de Gabriela Mistral. Une personnalité reconnue dans sa région de naissance dans la ville de Vicuña, puis là où elle a enseigné à Montegrande.
La valeo de Elki estas agra areo en norda ĉilio. Mi promenis inter la urboj nomita La serena kaj ĉirkaŭ Pisko Elki. Ĝia valeo situas ĵus antaŭ la dezerto de Atakama. Ŝtonoj kaj kaktusoj. Sed kiel en Egyptio, lokala nilo : Elki kun Pacifika Oceano de alia flanko. Tiun valeon estas nekredebla, imagu ŝtondezeerto en montaro, malagveco kie mortas ambaŭ kaktusoj pro manko da agvo kaj libeloj. Irigacio miraklas. Amiko renkontita tie diras : « Tracon kun verdan markon ». Tamen la miraklo ne devas okulti la kimia polurado kiu vivas ĉiutago la populacio pro la uzo de kimiaĵoj ĵus por la efemera riŝecon de kelkaj kaj por ke la « gringos » (blankula ĉoj) manĝos ĉio, ĉiu, ĉiam. Ŝanse, en etan vilaĝon rezistas honestajn homojn. Se vi iras tien, petu kie estas a socio « Elki subtenable », ne aĉetu la Koka-kola produktoj por la lokalaj aĵoj petanta se ĝi estis kultivita sen kimiaĵoj. Mi helpetis dum la unua ekologian festivalon de la valeo de Elki.
Ĉieloj ie estas unu de la plej pura de la mondo pro la manko de luman poluradon, kaj maldika atmosfero. Ĝia estas senpaga spektaklo (Terura por TKO) inspiranta al paco aŭ poezio. Konstelacioj ne konita en nordan duonsferon, lumoj kaj malsamaj energioj. Oni vivus nokte nur por tiu. Mi metis mian tanton sub arbon inter du riveretojn...Bone! Dum mia restado, mi renkontis franclingvuloj tre simpatia ambaŭ ĉilianoj. Unu artisano permesis min esti kamarado, agrabla presenco.
Alian presencon kiu hodiaŭ estas legebla kun ies verkoj, Gabriela Mistral. Gravan personon rekonita en sian regionon je la urbo de Vicuña, post ŝi estas entombita kaj kie ŝi ensegnis, Montegrande.
Santiago de Chile
La capitale du chili est dans une vallée ce qui lui permet d'être très étendue et relativement aérée. Habitant de l'autre bout du monde, si je n'avais pas d'intéret personnel pour cette partie de la terre, une des seules images que je connaîtrait de santiago aurait été la monedad en train de brûler. Une démocratie anéantie et opprimée. Aujourd'hui reconstruite et le centre du pouvoir, la monedad est neuve. Selon une personne que je connais 8-); j'ai battus des records de marche à Santiago, de long en large et en travers. Ben quoi, c'est bien la marche! De même que Valpo, Santiago est vraiment polychromatique! C'est un panelle de couleurs, d'atmosphères et de quartiers populaires, lié aux pouvoirs, modernes et bourgeois. Ce qui frappe est la construction en quartiers des villes sud-américaines avec les places d'armes comme centre historique.
Le barrio Brazil avec le café du même nom avec son marché du jeudi laisse une atmosphère très très bonne et une envie de s'arrêter pour prendre un moté, maté ou simplement une cazuela.
La ĉefurbo de ĉilio sidas en valeon kiu permesas ŝin okupi grandan pardon de la valeo kaj esti relative areita. Loĝanto de la alia flanko de la mundo, se mi ne interesis min pri tiun landon, la nura bildo ke mi konis de ĝia ĉefurbo estus la palacio brulanta. Destruita demokratio, kaj poppolo opremita. Hodiaŭ rekonstruita kaj denove la centro de la potenco, la monedad estas re-novita. Laŭ unu proksima persono, mi gajnis ĉiuj prezoj pro kvantecon de kilometroj marcxita en santiago. Ve kio, 'stas bone marĉi! Same ke Valpo, Santiago estas plurkolorita! Ĉielarka kolorita, plena de malsamaj atmosferoj kaj populara kvarteloj, liganta al potencon, moderna kaj riĉe. Ĝi strangas kiam oni ne kutimas al kvartela konstruo kun plaza de arma kiel historia centro.
La kvarono Brazil kun samnome kafeo kun ŝia ĵauda vendejo lasas tre bona atmosferon kaj la deziro halti por drinki moteon, mateon aŭ simple manĝi kazuelon.
1,0
informations : pour les non hispanophones,le V se prononce B /Informacio : en hispania lingvo, por V oni diras B kaj ĉile iel : ĉile